Paster PYPE, priester, in dienst van de Heer.
Op donderdag 1 juni 2023 was er om 11 uur een korte hulde aan het graf van Priester Henri Pype, aalmoezenier van de vissers, naar aanleiding van zijn overlijden op 3 juni 1926. Dit eerbetoon wordt gebracht aan zijn graftombe, op het Paster Pype-kerkhof, Nieuwpoortsesteenweg. Eerst werden er bloemen neergelegd nabij zijn standbeeld, bezijden de kerk van Petrus en Paulus, in de Jozef II straat om 10.30 u, en daarna werd er verzameld op het kerkhof. Met deze bloemenhulde wil het Paster Pype - comité en het stadsbestuur deze weldoener van het vissersvolk en van de zeelieden hun oprechte erkentelijkheid uitdrukken.
Henri Pype werd geboren in Geluwe op 13 januari 1854. Zijn vader was er landbouwer. Na de lagere gemeenteschool trok hij naar het college te Menen, daarna naar het Kleinseminarie te Roeselare en het Grootseminarie te Brugge. Op 7 juni 1879 werd hij priester gewijd en benoemd tot leraar aan het college te Nieuwpoort. Vijf jaar later, op 12 november 1884 werd hij onderpastoor op de Sint Petrus en Paulusparochie te Oostende. Na zijn kerkdienst bezocht hij gewoonlijk de wijken van de vissers. ’s Morgens vroeg stond hij aan de vismijn om het volk te zien bij de voorbereiding van de vaart. Zo leerde hij hun werk, hun noden, hun hoedanigheden en fouten kennen, maar ook de gevaren van het beroep, hun geloof en hun taal. Met velen werd hij echt bevriend.
Zoals vele onderpastoors, ieder in een eigen context, was hij bewogen door de sociale moeilijkheden van deze specifieke bevolkingsgroep en zijn troostend van versterkend woord ging steeds gepaard met een mild gevende hand. Niemand sprak van ‘Mijnheer den onderpastoor’, wel van ‘Menhère Henri’. Al vlug, op 22 mei 1886 werd hij officieel aangesteld als aalmoezenier ter zee. Op de vrachtschepen “Ville d’Anvers’ en ‘Ville d’Ostende’ zou hij de gevaren van de Noordzee helpen in kaart brengen. Zo hielp hij heel concreet de vele tragische ongevallen op zee verminderen. Hij probeerde de visvangst veiliger te maken en zo zijn mensen van dienst te zijn. Hij richtte ook een fonds op ter ondersteuning van families die door de ongevallen op zee zonder inkomen vielen of in armoede. Ook probeerde hij de strijd aan te gaan tegen de dronkenschap. Vele vissers probeerden immers in drank het harde bestaan te compenseren, en brachten aldus hun familie in ellende. Zo ook stond hij, na één jaar verantwoordelijkheid voor de visserij, mede op de kade tijdens de bloedige treffen tussen vissers en rijkswacht tijdens de vissersopstand in 1887 om er de gemoederen te bedaren. In dat jaar stichtte hij ook de vrije Visserijschool ‘St Andreas’ op; eerst in het VTI en later ook een ontmoetingscentrum in de Pastor Pypestraat. Als priester kwam hij zijn volk niet alleen tegemoet met liefdadigheid, maar hij bevorderde het avondonderwijs en de ontvoogding van deze beroepsgroep met onderwijs en wetenschap. Op 72 jarige leeftijd ging hij, na zovele zeereizen ook zelf reeds ziek, mee op bedevaart naar Lourdes om zijn werk aan te bevelen aan Maria, ‘de Ster der zee’. Een week later stierf hij op 72 jarige leeftijd. Hij was een man met een ‘hart, groot als de zee’.
Zo deden vele priesters pionierswerk ter ontvoogding van talrijke beroepsklassen, ieder op een eigen domein. Maar deze pastoor Henri Pype deed het op een voortreffelijke wijze. Evident kan het vissersberoep van tegenwoordig niet meer vergeleken worden met vroeger. De algemene aandacht van de overheid en reders ging er sterk op vooruit. Ook het comfort en de veiligheid voor de bemanning. De huidige schepen hebben afzonderlijke eet- en slaapgelegenheden, centrale verwarming, kookgelegenheid, dagelijks koelinstallaties en droogplaatsen voor kledij. Ook is er wetgeving, met toezicht van zeevaart-inspectie, op de toepassing der voorgeschreven veiligheidsnormen met permanente radioverbinding en helikopters laten noodevacuaties toe.
Maar voor ons is het belangrijk de verdiensten van deze priesters te gedenken. Naast hun zorg voor het evangelie vonden zij het ook normaal wat sociale rechtvaardigheid te bevorderen. Op voortreffelijke wijze hebben deze dienaren van het geloof de toekomst van land en volk voorbereid. Weet je daarom welkom op deze hulde. Wat deze Paster Pype zomaar heeft gedaan.
Deken Antoon